Fit for 55? Dat klinkt als een programma voor vijftigers om gewicht te verliezen. We hebben het hier toch echt weer over het klimaat. De Europese Commissie heeft besloten de doelstellingen van de CO2 reductie bij te stellen. In plaats van 40 procent reductie moeten we naar, u raadt het al, 55 procent. Dit heeft grote gevolgen voor de verduurzamingsacties van de lidstaten, waaronder Nederland. Dit blog maakt deel uit van de serie: Energietransitie betekenis. Met deze serie proberen we alle basiskennis die nodig is om de energietransitie te begrijpen gratis ter beschikking te stellen.
Fit for 55: Wat betekent het voor Nederland?
Mooi die Europese doelstellingen, maar wat betekent fit for 55 voor Nederland? Dit is precies waar de politieke discussie over ging de afgelopen maanden. Onder andere Diederik Samsom gaf hier nog een technische presentatie over voor de Tweede Kamerleden. In het kort, we moeten meer duurzame energie gaan opwekken, efficiënter met energie omgaan en hier ook CO2 doelen aan verbinden. Dit biedt ook kansen voor bedrijven om te investeren in innovatie en technologie. Hiervoor zal ook naar de overheid gekeken worden als het bijvoorbeeld gaat om investeringen in (waterstof) infrastructuur.
Emissiehandelssysteem voor de gebouwde omgeving?
Transitiepaden richt zich vooral op de gebouwde omgeving, dus toch hier wat extra aandacht voor. Een van de grote discussies die nu speelt en ook in de landelijke politiek meer aandacht gaat krijgen is het emissiehandelssysteem voor de gebouwde omgeving. Dat EU ETS is nu al een belangrijk instrument waarmee handel in emissierechten mogelijk is. De een stoot CO2 uit en wil deze rechten kopen, de ander stelt ze beschikbaar. Vraag en aanbod zorgt uiteindelijk voor een bepaalde CO2 prijs. Een stevige CO2 reductie doelstelling betekent dat er ook minder van dit soort emissie rechten beschikbaar komen.
De vraag is nu of de gebouwde omgeving toegevoegd moet worden aan dit emissiehandelssysteem. Er zijn verschillende argumenten om dat niet te doen. Zo zou dat passiviteit creëren ‘Het moet van Europa, dus wij wachten even af’. Een ander argument is dat het systeem dusdanig ingewikkeld wordt dat niemand het meer begrijpt. Een CO2 prijs in de gebouwde omgeving geeft daarbij hogere prijzen voor consumenten. Dit komt dan onevenredig hard terecht bij mensen met een kleine portemonnee. De discussie die we nu ook al voeren ‘wie betaalt wat’ zal hiermee nog belangrijker worden om op te lossen. De opgave blijft bestaan ook al zou de route van het handelssysteem niet gekozen worden voor de gebouwde omgeving.
Tot slot speelt er een Europese discussie. Als je op Europees niveau concurreert en zo goedkoop mogelijk CO2 wilt besparen, dan zal de komende jaren vooral geïnvesteerd worden in Oost-Europa. Dit ‘weglekeffect’ kan al snel uitgelegd worden als Nederlands belastinggeld dat ‘weglekt’ naar andere landen.
Emissiehandelssysteem en nieuwe verdienmodellen
Zo’n CO2 prijs, moet je dat dan individueel gaan regelen of betalen als woningeigenaar? Nee, je krijgt geen CO2 rekening thuisgestuurd. Wel zullen de energieleveranciers hiermee te maken krijgen en ook kunnen handelen in emissierechten. Dit geeft toch weer interessante nieuwe verdienmodellen. Dit zet de beslissing van Eneco om te stoppen met het leveren van Cv-ketels op aardgas en de interesse in de hybride warmtepomp toch in een ander daglicht. De komende maand gaan we meer te weten komen over de plannen van Europa.
