Verplicht een hybride warmtepomp

Het verbod op de mono cv-ketel is uit de dood opgestaan

Hoe je een verhaal verkoopt is het halve verhaal. Wie herinnert zich nog het proefballonnetje van Diederik Samsom in 2018? De (mono) CV ketel zou verboden moeten worden binnen drie jaar. Dit leidde tot best veel discussie en bezorgde bewoners ‘Hoe verwarmd ik mijn woning dan nog!? Goede lezers zagen dat het hier ging om een verbod op de mono cv-ketel. Kortom, een CV ketel mag nooit meer alleen een cv-ketel vervangen. Er moet hier een duurzaam alternatief aan gekoppeld worden, zoals: De hybride warmtepomp.

Kortom, we hebben een nieuw frame. Niet langer een verbod op een cv-ketel, maar een verplichting van een duurzaam alternatief wat de cv-ketel moet vervangen of ermee samenwerkt. De grootste profiteur van deze nieuw gekozen richting is de hybride warmtepomp. En dit keer wordt het ‘verbod’ of ‘verplichting’ met minder irritatie onthaalt.

Verplicht een hybride warmtepomp vanaf 2026

Het grootschalig introduceren van de hybride warmtepomp is één manier om snel meer CO2 te reduceren in de gebouwde omgeving. Waar de rijksoverheid de afgelopen jaren vooral inzette op grootschalige wijkaanpakken om in één keer van het aardgas af te stappen, is er inmiddels een volledige koerswijziging. Aardgasvrij in één stap is teveel gevraagd, het resultaat: Meer isoleren en energiebesparing op gemakkelijke manieren.

De nieuwe verplichting voor een hybride warmtepomp of ander alternatief zou moeten gelden vanaf 2026. Bij het vervangen van een cv-ketel worden dan hogere eisen gesteld aan de efficiency van verwarmingsinstallaties. Deze verplichting komt in het Bouwbesluit terecht en hiermee kan ook gehandhaafd/gecontroleerd worden dat eigenaren daadwerkelijk niet alleen cv-ketel voor cv-ketel vervangen. Belangrijk punt: hoe organiseren we deze handhaving? Het lijkt me niet dat we in iedere woning waar een cv-ketel vervangen wordt vragen om een vergunning of een controleur langs de deur sturen. In de praktijk zal verleiding een veel belangrijke rol gaan spelen dan het daadwerkelijk dwingen van eigenaren te investeren in meer dan alleen een cv-ketel.

Waarschuwing: hoe ga je om met versnippering?

De kamerbrief spreekt van een uitzondering van de verplichting wanneer een warmtenet of andere collectieve optie in het verschiet ligt voor een wijk. Alleen dit gaat ervan uit dat bewoners niet alsnog willen kiezen voor snellere energiebesparing nu in plaats van afhankelijk zijn van een collectief alternatief. Zonder duidelijke kaders voor collectieve warmteprojecten komende deze steeds verder onder druk te staan. Met het uitblijven van de Warmtewet 2.0 en benodigde spelregels stuurt ons huidige beleid aan op: versnippering.

Van versnippering profiteert uiteindelijk de huiseigenaar met geld om te investeren. Voor die grote groepen die niet direct aan de hybride warmtepomp kunnen beginnen blijft zo een duurder collectief systeem over. Mijn oproep zou zijn aan het Kabinet zich hier duidelijker over uit te spreken. Krijgen gemeenten bijvoorbeeld aanwijsbevoegdheden waar collectieve aansluitingen de voorkeur genieten boven individuele installaties en hoever willen we hier mee gaan?

Kortom, positief dat we keuzes durven te maken. Het is deze richting die noodzakelijk is om tot extra investeringen te komen in de productie van warmtepompen en opleiding van techneuten in dit land. De langdurige extra subsidie voor warmtepompen helpt ook bij aan een voorspelbare groei van de hybride warmtepomp. Daar is inmiddels volgend jaar ook meer over bekend, zie de ISDE subsidie 2025.